Trên thân (chủ yếu là ở phía dưới gốc) cây nhãn ở chỗ chúng tôi thường bị một lọai nấm bệnh có đốm hình tròn hoặc hình bầu dục, kích thước to nhỏ khác nhau, có đốm chỉ nhỏ hơn cái nút áo, nhưng cũng có những đốm cỡ đồng xu, đường kính đến vài phân, mầu xám trắng hay xám xanh, loang lổ, có khi bao kín cả cành. Nhất là trên những cây nhãn đã già cỗi và vào mùa mưa. Xin cho biết đó là chứng bệnh gì? Làm cách nào để điều trị chúng có kết quả?

Nguyễn Đình Thuấn
Và một số bà con ở Long Thành ( Đồng Nai)

Trả lời: Qua mô tả của các bạn chúng tôi cho rằng căn bệnh đang hiện diện trên thân cây nhãn ở chỗ các bạn có lẽ là bệnh Đốm đồng tiền. Ngòai cây nhãn còn thấy bện trên nhiều lọai cây thân gỗ, nhất là những cây ăn trái như: cam quýt, chôm chôm, sapôchê, bưởi, mãng cầu, sầu riêng, mít, xòai...Ban đầu vết bệnh chỉ là những đốm rất nhỏ cỡ một vài ly, sau đó nếu gặp điều kiện thời tiết thuận lợi như ẩm độ trong vườn cao, thiếu nắng...thì chúng phát triển rộng ra. Vết bệnh đa số có dạng hình tròn hoặc bầu dục, mầu xám trắng hay xám xanh da trời. Theo thời gian vết bệnh cứ lan rộng dần ra xung quanh, nếu nặng nhiều vết sẽ hòa lẫn vào nhau tạo ra hình dạng bất kỳ, mầu sắc loang lổ vằn vèo như da hổ (ảnh III-21a, III-21b). Khi cây còn nhỏ, cành lá chưa giao tán, vườn luôn được thông thóang, ẩm độ trong vườn thấp, điều kiện không thuận lợi cho bệnh nên bệnh không hoặc xuất hiện rất ít. Càng về sau cây càng lớn, tán lá giao nhau dầy đặc, bít bùng, tạo ẩm độ trong vườn cao, phía trong tán cây lại thiếu ánh nắng ... đã tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh phát sinh,  phát triển  mạnh.

Bệnh rất thích phát triển trên  trên lớp vỏ cây đã già cỗi, cổ thụ một chút. Vì thế bệnh thường phát triển nhiều ở những cây nhãn đã già cỗi, lớn tuổi như các bạn đã thấy. Ban đầu bệnh chỉ tập trung ở phần thân cây là chính, về sau bệnh cứ phát triển dần lên các nhánh cấp 1, nhánh cấp 2...Do bệnh chỉ phát triển bên ngòai của lớp vỏ cây nên  có thể sẽ không gây hại trực tiếp cho cây, nhưng do chúng làm cho bề mặt của thân cây luôn bị ẩm ướt, vì thế sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các nấm bệnh khác phát sinh, phát triển và gây hại cho lớp vỏ của cây.

Để hạn chế bệnh các bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau đây:

-Không nên trồng qúa dầy. Thường xuyên tỉa bỏ những cành già nằm bên trong tán không có khả năng cho trái, cành bị sâu bệnh, cành tăm, cành tược... để vườn cây thông thóang, khô ráo, dưới tán, dưới gốc cây nhận được thêm ánh sánh mặt trời, sẽ có tác dụng hạn chế bệnh phát sinh, phát triển. Giống như đối với một số lọai cây ăn trái khác đây có thể được coi là một trong những biện pháp hữu hiệu nhất để phòng ngừa bệnh.

-Lên liếp hình mai rùa, xây dựng hệ thống  thóat nước trong vườn để nước không đọng lại trên mặt vườn sau khi mưa hoặc sau khi tưới để vườn luôn được khô ráo.

-Có thể dùng bàn chải cọ rửa những vết bệnh trên thân cành, cũng có kết qủa tốt.

-Dùng nước vôi hoặc dung dịch thuốc Boóc đô 1% qúet lên thân cây vào đầu mùa mưa, cũng có tác dụng ngăn chặn bệnh xâm nhập, lây lan. Ngòai ra còn có thể dùng một số lọai thuốc như Copper –B, Copper-Zinc hoặc Zinccopper.. phun lên những chỗ bị bệnh trên thân, cành hoặc hòa đặc quét lên khu vực thường bị bệnh gây hại.