Trong 118 nông dân sản xuất - kinh doanh (SXKD) giỏi tiêu biểu về dự hội nghị cấp tỉnh năm nay, thì Nguyễn Hữu Long ở ấp Lộc Hòa, xã Tây Hòa (huyện Trảng Bom) là người trẻ nhất. Tuy mới 24 tuổi nhưng anh Long đã khá thành công với mô hình trồng và kinh doanh các loại hoa lan.

Năm 2005, sau khi tốt nghiệp đại học Khoa học tự nhiên (khoa công nghệ sinh học), Long được nhận vào làm việc tại Công ty giày Việt Vinh với mức lương trên 4 triệu đồng/tháng với khá nhiều ưu đãi. Nhưng ngay từ khi còn ngồi ở giảng đường đại học, Long đã luôn ấp ủ mơ ước sẽ áp dụng những kiến thức mình học được vào sản xuất nông nghiệp. Làm ở Công ty giày Việt Vinh chưa đầy 1 năm anh đã xin nghỉ, mặc cho người thân và bạn bè can ngăn vì cho rằng với mức thu nhập như vậy anh sẽ có một cuộc sống ổn định, tội gì phải rước cái khổ vào thân. Có người còn khuyên anh rằng, người ta cố học để lấy bằng đại học cũng vì muốn thoát khỏi cảnh làm nông "chân lấm tay bùn" còn anh học đại học lẽ nào lại để về làm nông?

Phong lan là loại cây anh chọn để ứng dụng những điều mình học được từ nhà trường vào thực tế. Anh Long cho biết: "Khi bắt tay vào làm, mới thấy mọi thứ không đơn giản chút nào. Khó khăn nhất là vốn để làm nhà lưới và mua cây giống. Để làm được nhà lưới rộng 1.300 m2, tôi phải đi vay vốn ở bạn bè và người thân". Đến tháng 5-2006 thì Long đã làm được vườn lan đúng như mong muốn. Long trồng khoảng 28 ngàn cây lan Dendrobium với đủ loại màu sắc. Theo Long, giá trị của một cây giống khi nhập từ Thái Lan về cộng với chậu và than bỏ gốc tốn khoảng 9 ngàn đồng/chậu, nếu chăm sóc tốt khoảng 10 tháng cây sẽ trưởng thành cho hoa và có thể bán. Một chậu lan, khi đã ra bông có giá từ 25-30 ngàn đồng. Như vậy, mỗi chậu lan sau khi trừ chi phí giống, phân bón, nước, công chăm sóc, người trồng còn lãi khoảng 10 ngàn đồng/cây trở lên. Với diện tích chỉ có 1.300 m2, sau gần 1 năm Long đã thu lãi gần 300 triệu đồng.

Bằng kinh nghiệm của mình, anh Long cho biết lan là cây không đến nỗi khó trồng và cũng dễ chăm sóc nếu đảm bảo được các điều kiện cho cây phát triển. Các yếu tố quan trọng nhất với lan là ánh sáng, nước tưới, độ ẩm và dinh dưỡng. Cũng chính vì vậy, khâu thiết kế vườn đòi hỏi có khung giàn làm bằng sắt để chống được gió, lốc. Lan ưa bóng râm nên giàn che ánh sáng phải dùng lưới màu xám hoặc xanh đen, xung quanh vườn nên dựng hàng rào chắn bằng lưới B40 để ngăn cản những sinh vật gây hại cho lan. Mặt khác, theo anh, nên trồng lan theo hướng Bắc - Nam, vuông góc với đường đi của ánh nắng cây sẽ sinh trưởng tốt hơn. Các chậu lan chọn cùng kích thước, cùng giống, cùng độ tuổi, bố trí theo từng khu vực để dễ chăm sóc. Lan là loài cây ưa ẩm nên dưới các giàn làm nhiều rãnh nước để tạo khí hậu mát mẻ cho cây. Nếu trồng lan để chơi trên lan can, mái hiên, sân thượng hãy che bớt ánh nắng mặt trời đồng thời đặt thêm các chậu cảnh khác như cau, mai chiếu thủy, nguyệt quế... để giảm bớt sức nóng từ tường bê tông và mái tole. Lan rất cần nước cho quá trình sinh trưởng và phát triển, nếu thiếu nước cây sẽ khô héo nhưng thừa nước thì cây dễ bị thối đọt và phát sinh các loại nấm rễ. Nước tưới cho lan độ mặn và phèn không được quá cao. Nên tưới nước cho cây đủ ẩm, tưới vào sáng sớm hay chiều mát, tránh tưới buổi trưa khi trời đang nắng nóng.

Anh Long cho hay: "Hiện nay lan là loài cây cảnh được nhiều người ưa chuộng vì thế đầu ra tương đối ổn định. Có khi khách đặt hàng số lượng lớn, tôi đành chịu vì không đáp ứng đủ. Chính vì vậy, ai trong xã và các vùng lân cận muốn trồng lan là tôi nhiệt tình giúp. Nếu họ thiếu vốn, tôi hỗ trợ cây giống và phân bón đến khi nào cây được thu thì hoàn trả lại vốn cho tôi".

Ông Hồ Sáu, cán bộ Hội Nông dân xã Tây Hòa cho biết, mô hình trồng lan rất thích hợp với điều kiện đất đai đang bị thu hẹp. Trồng lan vừa cho thu nhập cao, lại vừa đảm môi trường. Từ thực tế của anh Long, xã Tây Hòa đang tiến hành nhân rộng mô hình này trong dân và đã có nhiều hộ đang chuyển qua