Những điều kiện thuận lợi để phát triển cá Tra và Basa trong bè

- Chất lượng và dòng chảy của sông Tiền và sông Hậu (sông Cửu Long - ĐBSCL) thích hợp cho việc nuôi cá bè

- Yếu tố thuận lợi về nguồn thức ăn, nguồn giống tự nhiên 

- Kinh nghiệm nuôi bè được tích lũy qua nhiều năm của nhân dân địa phương. 

- Cá tra và cá basa cũng đã có được thị trường xuất khẩu với nhu cầu số lượng lớn. 

I - ĐIỀU KIỆN THỦY VĂN VÀ CHẤT LƯỢNG NƯỚC: 

Lưu lượng: vào mùa mưa lũ, lưu lượng nước sông Cửu Long dao động từ 18.8000 m3/giây đến 48.700 m3/giây  (số liệu đo tại Phnôm Pênh - Campuchia), cao gấp 9-23 lần so với lưu lượng vào mùa khô. 

Vận tốc dòng chảy: vào mùa lũ 0,5-0,6m/giây, ở mùa khô 0,1 - 0,2m/giây. Vận tốc nước chảy qua bè đặt gần bờ sẽ thấp hơn giá trị này. Từ bờ ra lòng sông khoảng 50m, người ta có thể đặt 2 -3  hàng bè nối nhau. 

Nhiệt độ: nước biến thiên không nhiều, cao nhất là 310C vào tháng 5 và tháng 10, thấp nhất 260C vào tháng giêng. Biên độ chênh lệch trong ngày khoảng 1,5 độ C, nhiệt độ trên tầng mặt cao hơn dưới đáy 2 - 30C

Độ trong và pH: trong mùa khô, độ trong của nước từ 40 - 60 cm và pH khoảng 7,5. Mùa mưa, độ trong chỉ 8-10cm và pH nước sông khá ổn định là đặc điểm rất có lợi cho đời sống của thủy sinh vật và cá. 

Độ cứng: dao động từ 2-5 độ (độ Đức), chủ yếu được hình thành trên cơ sở muối cacbonat canxi và thuộc dạng nước ít muối khoáng. 

Các chất khí hòa tan: ở sông Tiền và sông Hậu nước tương đối thoáng sạch, dưỡng khí đầy đủ (4,3 - 9,7 mg/lít), hàm lượng khí cacbonic thấp (1,7 - 5,2mg/lít) nghĩa là nằm dưới giới hạn có hại đối với cá và sinh vật dưới nước. Ngoài ra không có các khí độc trong nước sông 

II NGUỒN THỨC ĂN 

Nuôi cá bè là hình thức nuôi công nghiệp, chủ động và có tính tập trung. Tại các khu vực nuôi bè cá tra và basa tập trung hiện nay (chủ yếu ở An Giang và Đồng Tháp) nguồn nguyên liệu làm thức ăn cho cá rất phong phú. Khu vực tứ giác Long Xuyên, Đồng Tháp Mười, đất đai màu mỡ, thích hợp cho canh tác các loại nông sản và là nguồn cung cấp chủ yếu nguyên liệu nông sản để chế biến thức ăn cho cá nuôi bè (cám, tấm, đậu, bắp...) Một thuận lợi nữa là vào cuối mùa gió Tây - Nam hàng năm (sau đỉnh lũ) nước sông từ thượng nguồn đổ xiết về hạ lưu và mang về nguồn lợi cá tự nhiên rất dồi dào cả về số lượng lẫn chủng loại. Nhiều nhất là cá linh (Labeobarb siamensis) và nhiều loại cá tự nhiên khác. Ngoài nguồn cá tự nhiên nước ngọt, các loại cá tạp đánh bắt từ biển Rạch Giá được chuyển đến khu vực nuôi bè với đoạn đường ngắn, giá cả phù hợp và thường xuyên. Ngoài ra, điều kiện giao thông thủy và bộ thuận tiện cũng giúp cho việc vận chuyển nguyên vật liệu chế biến thức ăn cho cá được dễ dàng và kịp thời. 

III. CÁ GIỐNG PHỤC VỤ CHO NGHỀ NUÔI: 

Nhiều năm trước đây và cả đến khi nuôi cá bè thịnh hành và phát triển, con giống cung cấp cho nuôi trong bè chủ yếu được vớt từ thiên nhiên, trên sông Cửu Long. Các loài nuôi trong bè đều thuộc nhóm cá địa phương, sống trong sông và các thủy vực nước ngọt. Đa số chúng đều thích hợp với môi trường nước chảy. 

Hàng năm vào mùa mưa, các bột các loài được vớt trên sông và ương nuôi trong ao, hầm thành cá giống và cung cấp cho các bè nuôi. Cá tra và basa cũng được vớt trên sông như các loài cá khác. Hàng năm có khoảng từ 200 - 500 triệu bột cá tra được vớt và ương nuôi, sau đó cá giống được chuyển đi bán cho người nuôi khắp các tỉnh Nam bộ và cho nuôi bè tại chỗ. Riêng cá basa thì hoàn toàn phải thu gom cỡ cá giống từ sông (bằng câu, lưới) và phần lớn phải mua từ Campuchia. Mỗi năm nhu cầu với một số lượng giống cá basa từ 10 - 15 triệu con. 

Hiện nay đã chủ động cho sinh sản nhân tạo 2 loài cá trên. Trong năm 1999 các địa phương đã cho đẻ nhân tạo được 500 triệu bột cá tra, do đó giảm hẳn nghề vớt cá tra trên sông và trong tương lai một vài năm tới có thể hoàn toàn bãi bỏ việc vớt cá tra tự nhiên. 

Đối với cá basa cũng đang từng bước nâng cao sản lượng cá bột sinh sản nhân tạo. Năm 1999 cá đẻ nhân tạo mới chỉ cung cấp được khoảng 10% nhu cầu về cá giống nuôi. Hy vọng trong một số năm tới chúng ta sẽ chủ động hoàn toàn về nguồn giống loài cá này.     

Phần 2

1. Thiết kế và xây dựng bè.  

Bè nuôi cá ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long thường được kết hợp vừa là bè cá vừa là nhà ở. 

Dựa vào thời gian sử dụng mà chia ra 2 nhóm bè: bè kiên cố và bè tạm thời. 

Nhóm bè tạm thời thường nhỏ và được đóng bằng tre hoặc loại gỗ chịu nước kém. 

Bè cỡ trung và cỡ lớn thường nằm trong nhóm bè kiên cố. Các bè này được đóng bằng gỗ tốt và chịu nước như gỗ sao, vên vên, căm xe, chò chỉ, dầu, bằng lăng. Loại bè này đủ sức chịu đựng được với điều kiện sóng gió, nước chảy và khá bền, có khi tới 50 năm Việc đóng mới các loại bè kiên cố hiện nay cũng gặp khó khăn do khan hiếm các loại gỗ tốt. Vì vậy có một số bè mới được thiết kế bằng các loại vật liệu mới như bè ximăng lưới thép ... 

Bè nuôi cá thường có dạng hộp chữ nhật, ngoại trừ một số bè cỡ nhỏ dùng cho ương cá giống thì có dạng hộp vuông. Người nuôi cá bè cho rằng dạng bè hộp chữ nhật dễ dàng trong chọn gỗ thiết kế và quản lý sử dụng. Ngoài ra dạng này cũng phù hợp cho việc làm nhà trên bè theo truyền thống và cũng là nơi chế biến thức ăn, nhà kho, chuồng chăn nuôi... 

Đầu tư đóng một bè nuôi khá tốn kém, vì vậy nguồn vốn là yếu tố quyết định cho việc đóng cỡ bè lớn hay nhỏ. Thời gian vừa qua đa số bè của các cơ sở quốc doanh do được đầu tư cao nên kích thước bè đóng khá lớn (thường là bè cỡ lớn, 500 đến 1000 mét khối). Bè lớn thì thuận lợi cũng như thích hợp cho nuôi các loài cá kích thước lớn và bơi nhanh như cá tra, basa. 

Các bộ phận chính của bè gồm có: 

- Khung bè: gồm có trụ đứng, đà dọc, đà ngang và cây chéo (cây xiên tả). Khung bè được kết cấu bằng gỗ tốt, kích thước thanh gỗ phù hợp để đảm bảo không bị biến dạng bởi sóng nước trong thời gian sử dụng. 

- Mặt bè:được đóng kín bằng thanh nẹp gỗ, có chứa 2-3 cửa để cho cá ăn, chăm sóc và thu hoạch cá. Cửa mặt bè có nắp đậy và nâng hạ được, kích thước 1m x 2m. Nẹp gỗ đóng theo chiều ngang của bè, cách nhau 1-,5cm. 

- Hông bè: được ghép bằng ván gỗ ở phía trong trụ đứng, khe hở giữa các tấm ván cách nhau 1 - 1,5cm để cá không thoát ra ngoài, đôi khi khoảng cách này còn tùy thuộc vào tốc độ dòng chảy. Nếu dòng chảy qua bè quá mạnh làm cá luôn hoạt động sẽ tốn năng lượng và kém ăn, ngược lại, nếu nước qua bè quá chậm sẽ làm cá thiếu oxy, các chất cặn bã, phù sa tích tụ trong bè có thể gây ô nhiễm và dễ làm cho cá nhiễm bệnh. 

- Đầu bè: đóng bằng lưới kẽm, lưới đồng hoặc lưới Inox có kích thước mắt nhỏ hình vuông (1,5 x 1,5 - 2 x 2cm). Các bè nhỏ thì đầu bè đóng bằng các thanh nẹp gỗ phía bên trong trụ đứng, chỉ chừa một khoảng ở giữa để đóng lưới Inox. 

- Đáy bè: đóng ván khép kín (chừa khe hở 1 - 1,5cm) để tránh thất thoát thức ăn và cho các loài cá nuôi ghép ăn đáy tận dụng hết thức ăn thừa. 

- Phần nổi:  ghép bằng các thùng phuy (200 lít), hoặc bằng cây tre hay thùng nhựa PVC. Thùng phuy phải được sơn chống rỉ sét và dầu hắc. - Neo bè: để cố định bè, gồm mỏ neo, dây neo nylon có đường kính 2-3cm. Có thể neo 4 góc bè hoặc 2 dây neo và 2 dây cột vào trụ cố định. Hiện nay có nhiều kích cỡ bè khác nhau, kích cỡ truyền thống và phổ biến chủ yếu như sau:

Loại

Kích thước

(dài x rộng x cao) (m)   

Loài cá thả

Độ sâu nước (m)

Thể tích bè m3

Cỡ nhỏ

(6-8) x (3-5) x (2,5 - 3,5)

Tra, Chày

2

20-100

Trung bình

(9-12) x (4-9) x (3,0-3,5)

Tra, basa, hú

2,5 - 3

100 - 500

Bè lớn

(12-30) x (9-12) x (4-4,5)

Tra, basa, hú

3,5 - 4

500 - 1600

Các công cụ và phương tiện cần thiết phục vụ cho nuôi cá bè gồm có: 

- Động cơ để quạt nước (mô tơ điện hoặc máy diezen) hỗ trợ dòng chảy trong bè, nhất là từ giữa đến cuối mùa khô, nước chảy chậm, phù sa và cặn bã tích tụ trong bè, gây thiếu oxy cho cá. 

- Thuyền, ghe lắp máy để vận chuyển thức ăn, mua nguyên vật liệu và hổ trợ bơm nước. - Lò nấu thức ăn. 

- Máy xay, trộn và ép thức ăn. 

2. Vị trí để đặt bè nuôi cá.  

Bè được đặt nổi và neo cố định tại một điểm trên sông, vì vậy phải lựa chọn những vị trí thích hợp nhiều mặt, tiện lợi cho nuôi cá, nhưng không làm cản trở giao thông và hạn chế sự ô nhiễm môi trường nước. 

Bè được đặt gần bờ dọc theo chiều nước chảy, nơi thoáng, có dòng chảy liên tục, lưu tốc thích hợp (0, 2 -,5m/giây), mực nước sông ít thay đổi theo thủy triều và độ sâu tối thiểu phải cao hơn chiều cao ngập nước của bè 0,5 - 1m để tránh cho bè không bị đội lên mặt nước. 

Nước sông nơi đặt bè không ảnh hưởng trực tiếp nước phèn, trong mùa khô khi nước bị nhiễm mặn thì độ mặn cho phép cá chịu đựng được và không thay đổi đột ngột. Nguồn nước lưu thông tương đối trong sạch, không bị ô nhiễm, nhất là gần các cống nước, thải đô thị, nước thải các nhà máy sử dụng hóa chất, nhà máy giấy, nhuộm, tẩy rửa và chứa các độc tố, các khu ruộng lúa sử dụng thuốc sát trùng ... Tránh nơi có luồng nước ngầm, nơi khúc quanh của sông, nơi sông bồi tụ, xói lở, nơi có nhiều rong cỏ, nơi dòng nước có quá nhiều phù sa. 

Ngoài ra, bè nuôi cá nên đặt gần nguồn cung cấp thực phẩm nuôi cá, vị trí thuận tiện giao lưu, gần các trục lộ giao thông thủy bộ để việc vận chuyển thức ăn, cá giống và buôn bán cá thịt được dễ dàng thuận lợi. Khi chọn vị trí đặt bè phải xem xét nhiều mặt, cân nhắc hợp lý các điều kiện và các tiêu chuẩn trên để quyết định chính xác, vì việc di chuyển bè rất khó khăn, tốn kém và ảnh hưởng đến cá nuôi và kết quả nuôi. Tuy nhiên, lưu tốc dòng chảy, chất lượng nước và nguồn nguyên liệu thức ăn là những yếu tố quan trọng hàng đầu

Phần 3

 MỘT SỐ BỆNH CỦA CÁ TRA VÀ BASA NUÔI TRONG BÈ VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG TRỊ  

Nuôi cá bè là một trong những kỹ thuật nuôi thâm canh có hiệu quả. Nhưng do nuôi mật độ cao và cung cấp một lượng lớn thức ăn, nên dẫn đến môi trường trong bè và xung quanh dễ dàng bị ô nhiễm và là điều kiện để bệnh cá bộc phát, lây lan gây thiệt hại cho người nuôi. Theo điều tra hàng năm ở khu vực nuôi cá bè đồng bằng sông Cửu Long, tỷ lệ hao hụt mà chủ yếu do bệnh cá gây chết ở cá basa nuôi bè là 15%, có khi lên tới 30 - 40% (1).  

I. - NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH CHO CÁ NUÔI TRONG BÈ  

1. Các bệnh không truyền nhiễm Bệnh do môi trường gây ra Cá basa rất nhạy cảm với những biến đổi của môi trường, do đó vào các tháng 1 - 2, khi nhiệt độ hạ thấp đột ngột, làm cho cá kém ăn hoặc bỏ ăn, dẫn đến cá suy dinh dưỡng và dễ nhiễm bệnh gây chết ở các tháng sau đó. Vào tháng 4-5, nhiệt độ lên cao (có ngày tới 31 - 32 độ C) cũng dễ làm cho cá nhiễm bệnh, đặc biệt xuất huyết đường ruột gây chết hàng loạt. Cá basa dễ bị chết ngạt do thiếu oxy ở những thời gian nước đứng (đặc biệt từ giữa đến cuối mùa khô), khi thiếu oxy, cá thường bơi nhào lên, làm cho cá dễ bị lộn ruột và chết. Cá có thể chết do nước có nhiều khí độc như H2S, CH4, NH3 ... hoặc CO2 quá cao, nước nhiễm phèn, nước thải công nghiệp có độc tố, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ ... - Ngoài ra, thức ăn và vấn đề cho ăn cũng ảnh hưởng đến sức khỏe của cá. Nếu nguyên liệu chế biến thức ăn để quá lâu (như  bột cá để lâu quá sẽ bị hư, mốc và nấm độc phát triển, cá tạp bị ươn thối, cám gạo bị mốc...) sẽ có nguy cơ gây độc cho cá. Thức ăn không đủ hàm lượng đạm sẽ làm tăng trưởng chậm và dễ nhiễm bệnh. Thiếu vitamin sẽ làm sức tăng trưởng giảm, cá bị co giật.  

2. Các bệnh truyền nhiễm Gồm có nhiều tác nhân gây bệnh cho cá như  vi khuẩn, virus và ký sinh trùng. Bệnh cá bè hầu như xuất hiện quanh năm, tuy nhiên cũng có một số bệnh xuất hiện theo mùa rõ rệt như bệnh viêm ruột gây chết cá basa vào các tháng đầu năm, bệnh đốm đỏ, đốm trắng xuất hiện nhiều vào các thời điểm giao mùa (tháng 2-3 và 5-6), bệnh nhiễm giun tròn xuất hiện ở tất cả các tháng trong năm.  

II. BIỆN PHÁP PHÒNG TRỊ MỘT SỐ BỆNH PHỔ BIẾN  

1. Bệnh đốm đỏ Xuất hiện vào lúc giao mùa, nhiễm trên cả cá tra, basa và nhiều loài cá khác. Bệnh gây do một số loài vi khuẩn như  Aeromonas hydrophila Pseudomonas fluoresen. Cá bị bệnh thường bơi lờ đờ trên mặt nước, trên thân xuất hiện điểm xuất huyết nhỏ li ti, nếu bệnh nặng thì các gốc vây cũng xuất huyết. Bụng cá trương to, thành ruột xuất huyết, cá ít ăn hoặc bỏ ăn. Các tia vây lưng, hậu môn và vây đuôi bị rách xơ xác. Cách phòng trị: Nếu cá còn ăn được thức ăn thì trộn thuốc vào thức ăn như sau: Nitrofurazon 2 gam (hoặc Oxytetracyclin) 2 gam + Vitamin C, 3 gam/100kg cá. Cho cá ăn liên tục 5-7 ngày, lưu ý thức ăn trộn thuốc nên giảm đi một nửa.  

2. Bệnh trắng da (hay bệnh mất nhớt) Bệnh dễ xuất hiện khi cá bị xây xát hoặc bị sốc do đánh bắt, vận chuyển hoặc do nhiệt độ môi trường nước thay đổi đột ngột. Tác nhân gây bệnh là do vi khuẩn Flexibacter columnaris. Cá nhiễm bệnh thường bỏ ăn, yếu dần, gốc vây lưng xuất hiện màu trắng, lan dần đến cuống đuôi và toàn thân. Bệnh nặng xuất hiện các vết loét ăn sâu vào cơ. Vây cá rách xơ xác yếu ớt rồi chìm xuống đáy và chết. Cách phòng trị: Trộn vào thức ăn Oxytetracycline 5 gam/100kg cá bệnh, hoặc Sulfadimezin 5 gam + Oxytetracycline 2 gam/100kg cá. Cho cá ăn liên tục 5-7 ngày.  

3. Bệnh xuất huyết đường ruột Bệnh xuất hiện vào các tháng mùa khô, khi nhiệt độ cao gây cho cá bị xuất huyết nội tạng (chủ yếu ở cá basa) và gây thiệt hại lớn cho nghề nuôi cá basa. Tác nhân gây bệnh là vi khuẩn Staphylococcus sp. Cá bị bệnh thì bụng bị trương to, hậu môn lồi, sưng đỏ, vây bụng xuất huyết, cá biếng ăn, bơi tách đàn. Khi giải phẩu nội tạng thấy đường ruột bị xuất huyết, cơ xoang bụng cũng bị xuất huyết, đôi khi mỡ cũng có màu hồng. Để phòng bệnh, nhiều chủ bè đã dùng cây cỏ mực băm nhỏ, nấu chung với thức ăn, đã phòng bệnh cho cá vào đầu mùa khô rất tốt. Lượng dùng: 1kg cỏ mực + 0,5g muối + 70kg cám. Cứ cách một tuần cho ăn một lần. Cách trị bệnh Dùng Sulfathiazone 6 gam + Thiromin 0,5gam/100kg cá bệnh Hoặc Sulfaguanin 5-10gam + 70kg cám/100kg cá bệnh, cho ăn đến ngày thứ 3 thì giảm đi 1/2 liều, đến ngày thứ 5 cá sẽ hết bệnh.  

4. Bệnh do ký sinh trùng  

4.1 Bệnh giun tròn: do tác nhân thuộc giống Philometra ký sinh trong ruột cá. Chúng không gây thành dịch lớn, nhưng ảnh hưởng đến sức tăng trưởng của cá, phá hoại niêm mạc ruột và gây viêm ruột, đôi khi tắc ruột, thủng ruột hoặc tắt ống dẫn mật. Cách xổ giun: dùng Dipterex 8-10gam/100kg cá bệnh, trộn vào thức ăn.  

4.2. Bệnh sản lá 16 móc (Dactylogyrus): là loài sán có kích thước cơ thể dài 0,5-1mm, thường ký sinh trên mang cá tra và basa. Chúng bám chặt vào mang và niêm mạc của mang để hút máu, gây viêm loét mang cá. Cách phòng trị: Treo giỏ thuốc Sulfat đồng (CuSO4) 5-7ppm (1gam trên mét khối nước) hoặc Dipterex 1--5ppm ở đầu bè.      

 Đã sản xuất được cá tra sạch


 

Cá tra làmặt hàng xuất khẩu và tiêu thụ nội địa quan trọng của ngành thủy sản ĐBSCL. Để cải thiện chất lượng cá tra nuôi hầm, đáp ứng nhu cầu xuất khẩu, KS. Nguyễn Thị Ngọc Hà (Trung tâm Khuyến Nông tỉnh An Giang) đã thử nghiệm thành công quy trình nuôi cá tra sạch bằng cách sử dụng các chế phẩm vi sinh.

Toàn tỉnh An Giang có 1082 ha diện tích ao hầm, trong đó 996 ha diện tích nuôi cá tra. Thời gian gần đây sản lượng nuôi cá tra tăng cao trong khi thị trường tiêu thụ sản phẩm chủ yếu là xuất khẩu nhưng đầu ra còn hạn hẹp do chất lượng cá không đạt tiêu chuẩn, nhiều hộ nuôi cá lỗ vốn. Sở NN& PTNT An Giang đã tiến hành áp dụng những biện pháp nâng cao chất lượng cá tra nuôi xuất khẩu trên cơ sở triển khai tiêu chuẩn SQF 2000 áp dụng cho vùng nuôi tôm, cá bè và hầm.

Bước đầu các nhà khoa học ngành thủy sản đã xác định được nguyên nhân chính làm cá tra có thịt và mỡ vàng là do môi trường nước có tảo phát triển nhiều. Nhiều giải pháp đặt ra nhưng cách hữu hiệu nhất hạn chế sự phát triển của tảo là thay nước và sau đó dùng chế phẩm vi sinh phân hủy tảo làm sạch nền đáy ao. Tuy nhiên ở những vùng ao nuôi có địa hình khó thay nước, người nuôi cá nên áp dụng biện pháp quản lý môi trường nước tốt bằng cách sử dụng chế phẩm sinh học, vôi bột, bổ sung men tiêu hóa giai đoạn đầu, sử dụng Vitamin C lúc giao mùa giúp tăng sức đề kháng cho cá, đồng thời hạn chế việc sử dụng kháng sinh trị bệnh cá.

Phương pháp tiến hành: Cải tạo ao trước khi thả cá, vét bùn, sử dụng khoảng 120kg vôi/1000 m vuông rải trên nền đáy ao và bốn vách ao, sau đó rải thêm ba giạ muối, phơi đáy ao ba ngày cho nước vô, bốn ngày sau bắt đầu thả cá. Cá trước khi bắt, yêu cầu bổ sung vitamin C trong thức ăn thời gian một tuần. Trước khi thả cá cần nhờ cán bộ thủy sản đo thử pH để có độ chênh lệch thích hợp giữa ao cá giống và ao nuôi.

Thông thường hai ngày sau khi thả cá bắt đầu ăn mạnh. Hai tuần đầu cho cá ăn thức ăn công nghiệp, khoảng 250kg và 150kg cá tạp (cá biển, cá linh) cho ao nuôi 1000m vuông có 12000 cá giống (10 ngàn cá tra và 2000 con các loại cá mè, cá hường, cá chép... tận dụng các nguồn thức ăn). Hai tuần sau, cho cá ăn theo tỷ lệ 1 cá, 1 tấm, 2 cám. Tháng thứ ba tăng thêm lượng tấm theo tỷ lệ 1 cá, 3 cám, 2 tấm. Ở thời điểm 3 tháng đầu, cư 15 ngày xử lý Biotab, mỗi lần 2 viên/1000m vuông , ba mươi ngày thay nước xử lý 15kg vôi Dolomite và 2 viên Biotab.

Sang tháng thứ 4-6, giai đoạn này nên 7 ngày xử lý nước 1 lần, mỗi lần 2 viên Biotab, 2-3 tuần sau thay nước, mỗi lần thay nước cần xử lý vôi. Trong những tháng cao điểm cá bệnh (tháng 10-11dl) có thể xử lý Zeolite 20kg/1000m vuông , sau đó tạt BKC 150ml/ 1000m vuông trong ba ngày liên tục. Đến ngày thứ 4, xử lý Biotab 2 viên/lần 5 ngày, thức ăn cần bổ sung vitaminc 150g/100kg mồi và buổi sáng, buổi chiều bổ sung men 801 (hoặc 902) cho mỗi đợt 10 ngày. Hai tháng cuối, 7 ngày xử lý Biotab/ lần, mỗi lần 2 viên, 15 ngày thay nước/lần, sau khi thay nước xongxử lý 25kg vôi Dolomite.

Chú ý: Trong ba tháng đầu có thể trộn men tiêu hóa vào thức ăn, 1kg men 801/ tấn mồi, cho ăn liên tục 5 ngày, nửa tháng/ lần. Cần cải tạo ao thật kỹ trước khi thả cả, môi trường nước rất quan trọng, thấy nước hơi xấu phải xử lý ngay, cá sẽ ít bệnh dịch và mau lớn, thả ghép thêm cá trắng với tỷ lệ 20-30% rất tốt. Xử lý chế phẩm sinh học giai đoạn sau rút ngắn lại tuần/ lần vì lúc này cá lớn, lượng phân thải ra nhiều, 15-20 ngày phải thay nước, thay nước xong, xử lý vôi.

Điều quan trọng hơn cả ở quy trình nuôi cá tra này là trong suốt vụ nuôi không sử dụng thuốc kháng sinh, ngay cả lúc cá bệnh. Cá lớn nhanh, đạt trọng lượng trên 1kg/con sau 8 tháng nuôi, chất lượng thịt và mỡ cá trắng, ít có mùi hôi, thích hợp với yêu cầu xuất khẩu cũng như mở hướng tiêu thụ trong nước do chất lượng cá khác hẳn cá tra nuôi hầm không xử lý.

Thanh Tâm ghi

KHPT, 30/1/2004